ចំណាប់អារម្មណ៍របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិជុំវិញសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា

នៅវិទ្យាស្ថាន ជាតិអប់រំ រាជធានី ភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី៤ ឧសភា ២០១០ ម្សិលមិញ មាន រៀបចំ
ពិធី ទិវាសេរីភាព សារព័ត៌មាន ពិភពលោក ដែលរៀបចំ ដោយអង្គការ យូណេស្កូ និង ឧត្តមស្នងការ
អង្គការ សហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុក សិទ្ធិមនុស្ស ដោយ មាន កិច្ចសហការ ជាមួយ ក្រសួងព័ត៌មាន ។

សន្និសីទ ដែលមានការចូល រួម ពីអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និង អន្តរជាតិ ព្រមទាំងអង្គការជាតិ
និងអន្តរជាតិនោះ, វាគ្មិននានា មិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានលើក អំពីស្ថានភាព គោរពសេរីភាព
សារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ ២០១០នេះ ពុំទាន់មានលក្ខណៈ ល្អប្រសើរនៅឡើយទេ គឺស្ថិត
ក្នុងការប្រឈម តាមផ្លូវច្បាប់ នៅឡើយ បើទោះបីជាអ្នកសារ ព័ត៌មាន ហាក់បីដូចជា ជៀស
ផុតពីការសម្លាប់ តាមទីសាធា រណៈក៏ដោយប៉ុន្តែឃាតកដែល បានសម្លាប់អ្នកកាសែតមុនៗគឺ
ពុំទាន់ឃើញហើយអាជ្ញាធរមិន ទាន់ធ្វើការស៊ើបអង្កេត ចាប់ ឃាតកពិតនិងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង
អោយតុលាការផ្តន្ទាទោសនៅឡើយទេ ។

លោកគ្រីស្តុប ប៉េសហ្ស៊ូ តំ ណាងនៃការិយាល័យឧត្តមស្នង ការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួល
បន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំនៅប្រ ទេសកម្ពុជា បានថ្លែងថា «អ្នក សារព័ត៌មាននិងអ្នករាយការណ៍
ព័ត៌មាន ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើ ពុករលួយ ។ ប៉ុន្តែពួកគេ អាច
បំពេញតួនាទីនេះបាន លុះត្រា ពួកគេទទួលបានព័ត៌មាន ពាក់ ព័ន្ធគ្រប់គ្រាន់ ហើយប្រសិនបើ
ពួកគេ អាចផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ដោយមានការភ័យខ្លាច ពីសន្តិ សុខ និងជីវិតរបស់ពួកគេ ។ ខ្ញុំ
នឹងវិលមកកាន់ចំណុច ដ៏សំខាន់ នេះវិញ »។

លោកបានបន្តថា «អនុញ្ញាត ឱ្យខ្ញុំលើកឡើង នូវឧទាហរណ៍ ជាក់ច្បាស់ និងថ្មីៗនេះនៃចាង
ហ្វាងកាសែតខ្មែរម្ចាស់ស្រុក គឺ លោកហង្ស ចក្រា ដែលត្រូវ បានដោះលែងពីពន្ធនាគារកាល
ពីពេលថ្មីៗនេះ ដោយការលើក លែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រ។ លោកចក្រា បានបោះពុម្ព អត្ថ
បទមួយ ដែលនិយាយដល់ការ ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ កម្រិត ខ្ពស់ ។ គាត់ត្រូវបានផ្តន្ទាទោស
ពីបទផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត និង ត្រូវបានផ្តន្ទាទោស ដាក់ពន្ធនា គារ ចំនួនមួយឆ្នាំ ចំពោះការ
ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតដែល បង្កអន្តរាយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដល់ សន្តិសុខជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់
សាធារណៈ ។ ដោយមិនអាច ទទួលបាន ព័ត៌មានជាផ្លូវការ តាមរយៈច្បាប់ព័ត៌មាន គាត់
បានពឹងផ្អែកលើការស៊ើបអង្កេត ជាប្រពៃណី ជាវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌ មាន និងផ្អែកការស្វែងរករបស់
គាត់លើកស្សិណសាក្សី ដោយ ការពារប្រភពផ្តល់ព័ត៌មានរបស់ គាត់ ។ សព្វថ្ងៃនេះគ្មានមធ្យោ
បាយដទៃទៀតណា ដើម្បីស៊ើប អង្កេតការចោទប្រកាន់ បទ ល្មើសពុករលួយនោះទេ ។ ប៉ុន្តែ
ប្រសិនបើអ្នកស៊ើបអង្កេត លើ បទចោទប្រកាន់ទាំងនោះ ត្រូវ ជាប់ចោទពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ ឫ
ផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត តើការ ចោទប្រកាន់ ពីបទល្មើស ពុក រលួយ ត្រូវធ្វើការស៊ើបអង្កេត
យ៉ាងដូចម្តេចទៅវិញ ? ហេតុ នេះហើយ បានជាការការពារ សាក្សី និងអ្នករាយការណ៍ ពីអំ
ពើពុករលួយ គឺជាធាតុគន្លឹះនៃ ច្បាប់ប្រឆាំង អំពើពុករលួយ ណាក៏ដោយ»។

ការអនុវត្តន៍តាមច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ដែលទាមទារ សេរីភាពនៃការសម្តែងមតិត្រូវ
បានរឹតត្បិត តែក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ បំផុតប៉ុណ្ណោះ ហើយការបោះជំ ហានមួយ ឆ្ពោះទៅរកការការ
ពារសេរីភាព នៃការសំដែងមតិ កាន់តែប្រសើរ គឺសម្រាប់តុលា ការ ដែលត្រូវប្រើច្បាប់ ស្តីពី
របបសារព័ត៌មាន ជាជាងប្រើ បទបញ្ញត្តិព្រហ្មទណ្ឌ អន្តរកាល របស់អ៊ុនតាក់ ។ នៅពេលដែល
មានរឿងក្តី ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការ ចេញផ្សាយរបស់អ្នកកាសែត។ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌថ្មី នឹងត្រូវចូល
ជាធរមាននៅចុងឆ្នាំនេះ ហើយ ក្រមនេះ យោងទៅរកច្បាប់ស្តី ពីរបបសារព័ត៌មាន យ៉ាងច្បាស់
លាស់ ក្នុងរឿងមួយចំនួនធំ។

ក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា បានបង្ហាញរបាយការណ៍ក្នុងទិវា សេរីភាពសារព័ត៌មាន៣ឧសភា ឆ្នាំ២០១០
នេះថា អ្នកកាសែត កំពុងស្ថិតក្នុងបណ្តឹងចំណាត់ការ តុលាការ មានចំនួន១០បណ្តឹង ដោយសារតែ
ទៅបំពេញ ក្នុង វិជ្ជាជីវៈអ្នកសារព័ត៌មាន ។

ប៉ុន្តែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល លោក នូវ សុវត្ថិរ៉ូ រដ្ឋលេខាធិការ ក្រ សួងព័ត៌មាន ដែលមានវត្តមាន នៅក្នុង
ពិធី កាលពីម្សិលមិញ បានថ្លែងថាជាតឹកតាងមកទល់ នឹងពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលមិនដែលបានធ្វើការ
បិទខ្ទប់ សេរី ភាពនៃដំណឹង ឫក៏ព័ត៌មានម្តងណាឡើយ ។

ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន និង អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស នៅតែមាន ការព្រួយបារម្ភ នៅពេលដែល តុលាការ
បន្តប្រើប្រាស់ ច្បាប់ ព្រហ្មទណ្ឌ ចាត់ការអ្នកសារព័ត៌ មាន ពេលមានបណ្តឹងនៅតុលាការ បើទោះ
បីជាច្បាប់ស្តីពីរបប សារព័ត៌មាន កំពុងស្ថិតនៅជា ធរមាន តែតុលាការពុំបានយក ច្បាប់នេះមក
អនុវត្តន៍ឡើយ ។

ជាមួយគ្នានោះក្រុមអ្នកសារ ព័ត៌មាន នៅតែជម្រុញអោយ អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល បើកការ ស៊ើប
អង្កេត ចាប់ឃាតក បាញ់ សម្លាប់អ្នកកាសែត នាពេល កន្លងមក អោយតុលាការផ្តន្ទា ទោស
ហើយដើម្បីលុបបំបាត់ និទណ្ឌភាពនៅកម្ពុជា ដែលមេ ដឹកនាំតែងតែអះអាងថា ជាប្រទេសនីតិរដ្ឋ
គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ សេរីភាពសារព័ត៌មាន មានភាព ល្អប្រសើរ
ជាងប្រទេសខ្លះនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី៕