ថ្នាក់ដឹកនាំគួរទៅមើលព្រំដែនផ្ទាល់តាមព្រះរាជតម្រិះសម្តេចឪ ដើម្បីបញ្ជាក់ថាបាត់ដីស្រែទៅយួនឬអត់

សម្តេចឪព្រះនរោត្តមសីហនុ អតីតព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ធ្លាប់មានព្រះរាជបន្ទូលថា ព្រះអង្គសព្វព្រះទ័យនឹងយាងទៅតំបន់ព្រំដែន នៅ ពេលបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយប្រទេសជិតខាង។ ព្រះអង្គបានមានព្រះរាជ បន្ទូលសព្វព្រះទ័យដោយយាងទៅជិះរទេះគោ កាណូត ទូក និងមធ្យោបាយ ផ្សេងៗទៀតក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនមួយគីឡូម៉ែត្រម្តងៗ។

ព្រះរាជបន្ទូលនោះ នៅក្នុងព្រះរាជតួនាទី ជាព្រះប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំ ដែនកម្ពុជា ដែលមានអាយុខ្លី ទើបតែបើកកិច្ចប្រជុំនៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេស ចិនបានតែម្តងក៏រលាយទៅវិញភ្លាម។

លោក​ យឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសមរង្ស៊ីបានមានប្រសាសន៍​ថា «បញ្ហានេះបើយើងនៅតែភ្នំពេញ ឆ្លើយឆ្លងដាក់គ្នាវាមិនដឹងទេ នាំតែខាត ពេល យកល្អទៅព្រំដែន ជាកន្លែងកើតហេតុ ដែលពលរដ្ឋគាត់នៅទីនោះរាប់ សតវត្សរ៍មកហើយៗក៏ជាសាក្សីដែរ»។

លោកយឹម សុវណ្ណ បានថ្លែងទៀតថា ទាំងរដ្ឋាភិបាល ទាំងគណៈកម្មការព្រំ ដែនកម្ពុជាគួរតែចុះត្រួតពិនិត្យដោយផ្ទាល់ពេលកន្លងមក។

កាលពីថ្ងៃទី៧វិច្ឆិកា ២០០៩ លោកសម រង្ស៊ី បានទូលថ្វាយសម្តេចឪអំពីរបាយ ការណ៍ដែលលោកទទួលបានពីកសិកររស់នៅតាមព្រំដែនជាប់ជាមួយប្រទេស យួន។ នៅថ្ងៃទី១០ ខែ វិច្ឆិកា ២០០៩ សម្តេចឪបានផ្ញើលិខិតនោះទៅអោយ លោក ហ៊ុន សែន ,លោកហេង សំរិន និងលោកជា ស៊ីម ហើយនៅថ្ងៃទី១៦ វិច្ឆិកា ២០០៩ អ្នកទាំងបី លោកហ៊ុន សែន,លោក ហេង សំរិន និងលោកជា ស៊ីម បានឆ្លើយតបវិញ ។

លិខិតឆ្លើយតបនោះបញ្ជាក់ថា «ការងារបោះបង្គោល និងខណ្ឌសីមានេះជា ការងារបច្ចេកទេសសុទ្ធសាធ។ ផ្ទុយពីការអះអាងដែលគ្មានការពិត និងគ្មាន មូលដ្ឋានរបស់លោកសម រង្ស៊ី ក្នុងលិខិតរបស់លោកទាំងគណៈកម្មការព្រំដែន ទាំងក្រុមបច្ចេកទេសខាងកម្ពុជា និងខាងវៀតណាម សុទ្ធតែមានចំនួនស្មើគ្នា។ ម៉្យាងទៀតការងារនេះជាការងារដ៏លំបាកដោយភាគីនីមួយៗ សុទ្ធតែពុំអនុ ញ្ញាតឱ្យភាគីមួយទៀតចំណេញដី ដោយរំលោភលើបទដ្ឋានបច្ចេកទេស ឡើយ។ ហេតុនេះហើយការងារនេះត្រូវប្រើពេលយូរចំណាយសម្ភារៈនិងបច្ចេក ទេស ព្រមទាំងការខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងច្រើន»។

មួយចំណែកទៀតនៅក្នុងការបោះបង្គោលនិងខណ្ឌសីមាព្រំដែននេះ គឺធ្វើ ឡើងទៅតាមផែនទីមូលដ្ឋានដែលព្រះប្រមុខរដ្ឋបានយកទៅតម្កល់នៅអង្គការ សហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) នាឆ្នាំ១៩៦៤ ។ ទោះបីជាយើងប្រើបច្ចេកទេសខ្ពស់ យ៉ាងណាក្តី ការកំណត់ព្រំដែនយកតាមផែនទី និងការកាន់កាប់លើដីជាក់ស្តែង ពុំដូចគ្នាទេ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យកន្លែងខ្លះឃើញថា ខ្សែព្រំដែន ជ្រុលចូលទៅ ខាងក្នុងកន្លែងដែលកាន់កាប់ដោយភាគីម្ខាងទៀត ជាហេតុបង្កើតជាបញ្ហាឲ្យ គណៈកម្មការព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរធ្វើការសម្រុះសម្រួលគ្នា។

លោករ៉ុង ឈុនប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ និងជាថ្នាក់ដឹកនាំ ក្រុមឃ្លាំមើលកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ថា មធ្យោបាយល្អ មានតែបង្កើតជា គណៈ កម្មការដែលមានសមាសភាពចម្រុះចុះទៅពិនិត្យ ដោយផ្ទាល់ទាំងអស់ គ្នា។

លោកបានបន្តថា ការបោះបង្គោលព្រំដែននោះ ពិតជាចូលក្នុងដីស្រែកសិករ ខ្មែរយ៉ាងពិតប្រាកដមែន, ហើយថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរទាំងអស់ត្រូវតែក្លាហាននិងចុះ ទៅពិនិត្យទាំងអស់គ្នា ។

ទោះយ៉ាងណា លោកវ៉ា គឹមហុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការ ព្រំដែនកម្ពុជាតែង តែនិយាយថា កំហុសឆ្គងដែលកសិករបាត់បង់ដីស្រែនេះ គឺបណ្តាលមកពី បារាំង តែត្រូវបានអ្នកជំនាញព្រំដែននិយាយថាជាការថ្លែងយករួចខ្លួនប៉ុណ្ណោះ៕